Bijna vier op de vijf huizen worden voor meer dan de vraagprijs verkocht en in heel Nederland staan de gegadigden in de rij. Verkoopmakelaars hebben het makkelijker dan ooit, klinkt het geregeld. Maar is dat wel zo? En valt er te onderhandelen over het tarief?

Of hij nog nut heeft? Makelaar Fabian Grotenhuis uit Dieren hoeft er niet lang over na te denken. "Ik ben er heilig van overtuigd", zegt hij. "Niet alleen als procesbegeleider, maar ook als het gaat om de kern van ons vak: tegen de best mogelijke condities het huis verkopen.

"Als je alles eruit wil halen wat erin zit, dan heb je een makelaar nodig", vervolgt Grotenhuis. "Wij verdienen onszelf meermaals terug. En niet alleen de vraagprijs is belangrijk. Ook de voorwaarden zijn essentieel, zoals het financieringsvoorbehoud."

Volgens Vereniging Eigen Huis is de gemiddelde courtage momenteel 1,38 procent. Als een huis voor 4 ton wordt verkocht, dan is de verkoper met dat percentage 5.500 euro kwijt aan zijn makelaar.

Maar makelaars spelen tegenwoordig in op het gevoel dat onder klanten leeft. Zogenoemde internetmakelaars zoals Makelaarsland en Zelfverkopen.nl laten een deel van de werkzaamheden aan de klant over. Bij laatstgenoemde website kost ingeroepen hulp standaard 1.100 euro.

Vak van makelaar staat onder druk

Afdelingen van de NVM hebben onlangs de aanval geopend tegen dat soort bedrijven en willen ze liever op huizenplatform Funda weren, maar Funda zegt daar zelf over te gaan. Dat maakt duidelijk dat er momenteel spanningen ontstaan rond het vak van makelaar.

"Als er een moment is om zelf een huis te verkopen, dan is dat nu", zegt aankoopmakelaar Korné Pot van Libero Aankoop. "In 2013 heb ik bij wijze van proef geprobeerd om het te doen, maar toen kwamen er maar drie reacties binnen en geen enkel bod. Tegenwoordig hoef je maar in je omgeving rond te vragen en er zijn al geïnteresseerden."

Toch gaat hij wel mee in het verhaal van makelaars dat ze wél nuttig kunnen zijn. "Als er iets geks gebeurt, bijvoorbeeld gedoe over recht van overpad, dan is het wel fijn als een professional je daarin kunt begeleiden. En er zijn makelaars die zeggen: ik reken een standaard tarief en hoef alleen een percentage van het bedrag dat boven de vraagprijs wordt geboden. Dat kan wel tot effect hebben dat er een fors hogere prijs uit komt", aldus Pot.

"Vanuit het perspectief van aankoopmakelaar moet ik eerlijk zijn dat ik liever direct met de eigenaar onderhandel in plaats van een verkoopmakelaar. Een eigenaar zegt soms dingen die niet in zijn voordeel zijn. Het helpt ook als je over een bod bijvoorbeeld eerst nog rustig kunt nadenken en niet direct aan de telefoon hoeft te reageren."

Dat de huidige huizenmarkt voor makelaars achterover leunen is, klopt volgens Fabian Grotenhuis voor geen meter. "De courtage staat in sommige steden onder druk omdat er grote concurrentie tussen makelaars onderling is", zegt hij. "Daarnaast merken we dat klanten over de prijs en diensten die we leveren onderhandelen en dat kan ook prima."

"Stel dat een verkoper al een familielid heeft gevonden die het huis wil kopen. Dan hoeven er geen foto's te worden gemaakt, geen advertentie, enzovoort. Voor een paar honderd euro kun je dan bijvoorbeeld alleen het koopcontract laten opstellen. Wij maken het ook mogelijk dat verkopers tegen gereduceerd tarief zelf de bezichtigingen op zich nemen. Die ruimte is er dus wel degelijk."